Szczepienia ochronne to jak dotąd najskuteczniejsze narzędzie zwalczania chorób zakaźnych. To one w dużej mierze przyczyniły się do ogromnego skoku cywilizacyjnego, jakiego doświadczyła ludzkość w ciągu ostatniego wieku.

Za pomocą szczepień osiągnięto spektakularne sukcesy wykorzenienia (eradykacji) najgroźniejszej plagi ludzkości, jaką była ospa prawdziwa. Jesteśmy bliscy osiągnięcia kolejnych sukcesów: eradykacji poliomyelitis (choroby Heinego-Medina), eliminacji odry i różyczki wrodzonej. Masowe szczepienia ludności Polski doprowadziły do znacznego ograniczenia ryzyka zachorowania m.in. na błonicę oraz wirusowe zapalenia wątroby typu B.

Obowiązkowe szczepienia ochronne

Obowiązkowe szczepienia ochronne są skuteczną i powszechnie akceptowaną metodą zapobiegania zachorowaniom na choroby zakaźne. Warunkiem osiągnięcia odporności w skali populacji jest wysoki odsetek zaszczepionych osób – zwykle odporność populacyjną osiąga się przy zaszczepieniu ok. 95% ludności. Taki poziom wyszczepienia skutecznie ogranicza ilość zachorowań wśród zaszczepionych, ale również wśród osób, które nie mogły być zaszczepione z powodu przeciwwskazań zdrowotnych.

Wprowadzenie obowiązkowych szczepień ochronnych zmniejsza społeczne skutki związane z ciężkimi zdrowotnymi następstwami chorób zakaźnych, w tym koszty leczenia tych chorób oraz ich powikłań.

Program szczepień ochronnych

Program Szczepień Ochronnych zawiera szczegółowe informacje w zakresie szczepień obowiązkowych i zalecanych. Program ewoluuje zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i w miarę pojawiania się dostępu do nowych szczepionek jest systematycznie rozszerzany– z uwzględnieniem możliwości finansowych budżetu Ministra Zdrowia.

Program Szczepień Ochronnych ma wieloletni charakter, ponieważ tylko przez długoterminową i systematyczną realizację szczepień możemy zapobiegać epidemiom. Co roku Główny Inspektor Sanitarny wydaje komunikat w sprawie Programu Szczepień Ochronnych, gdzie określa wytyczne dla wykonawców szczepień, określające:

• terminy przeprowadzania powszechnych szczepień kalendarzowych dzieci i młodzieży,
• szczególne przesłanki epidemiologiczne i kliniczne w zakresie realizacji szczepień w wybranych grupach ryzyka oraz wykonywania szczepień poekspozycyjnych, czyli występujących po narażeniu na czynnik zakaźny.

Gdzie szukać informacji

W 2007 r. powstał portal Szczepienia.info – z inicjatywy Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH- Państwowego Instytutu Badawczego i we współpracy z Polskim Towarzystwem Wakcynologii,.

Jego powstanie było związane z planem WHO utworzenia sieci portali informujących o bezpieczeństwie szczepień w różnych językach europejskich (Vaccine Safety Network). Portal posiada akredytację WHO i jest na liście stron internetowych polecanych jako rzetelnie i wiarygodnie informujących o szczepieniach. Portal jest również wymieniany jako obiektywne źródło informacji na Europejskim Portalu Informacji o Szczepieniach, który powstał z inicjatywy Komisji Europejskiej, Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) i Europejskiej Agencji Leków. 

Informacje prezentowane na portalu są skierowane zarówno do pacjentów, jak i do profesjonalistów medycznych.